Jadłospis na kółkach #2: Zasady prawidłowego żywienia - czyli co i jak powinniśmy jeść

Zagadnienie potrzeb żywieniowych w odniesieniu do ogólnych zaleceń jest zagadnieniem powszechnym. Natomiast w przypadku osób z niepełnosprawnością wciąż jest to temat, o którym rzadko kiedy się dyskutuje. 

fot. Dariusz Gajko

Niewiele jest źródeł, które chociaż w małym stopniu mówiłyby o zaleceniach żywieniowych dla osób po urazie rdzenia kręgowego czy też np. z dystrofią mięśniową. Brak dostępu do tych informacji, niekompetentne podejście osób wykwalifikowanych i mała świadomość samych zainteresowanych często niesie ze sobą wiele dodatkowych dolegliwości. Osoby z niepełnosprawnością w szczególności ruchową, są grupą najbardziej narażoną na efekty uboczne związane z nieprawidłowym odżywianiem się np. otyłość, która może być spowodowana długotrwałym unieruchomieniem lub bardzo niską aktywnością fizyczną.

Źródło: http://www.izz.waw.pl/

Fundamentem życia każdego człowieka jest regularne dostarczanie do organizmu wody oraz niezbędnych składników odżywczych i mineralnych. Zapotrzebowanie na te wszystkie komponenty określają specjalne normy, skierowane zarówno do osób zdrowych i chorych, lecz w niektórych przypadkach wymagające określonych modyfikacji.

Prawidłowe żywienie umożliwia rozwój fizyczny i umysłowy, zgodny z genetycznymi uwarunkowaniami, a także pozwala na utrzymanie dobrego stanu zdrowia przez całe życie. W powiązaniu z umiarkowanym wysiłkiem fizycznym zapobiega wielu przewlekłym chorobom niezakaźnym i stanowi nieodłączony element ich profilaktyki.

Dieta w przypadku tych schorzeń powinna być zgodna z zasadami racjonalnego żywienia, gdyż wtedy dostarcza ona wszystkich niezbędnych składników. 

fot. Szymon Siwak

Instytut Żywności i Żywienia w celu ułatwienia dokonania wyboru odpowiedniego rodzaju i ilości spożytego produktu, przedstawił wszystko w postaci graficznej oraz dziesięciu ogólnych zasad dotyczących zdrowego żywienia i aktywności fizycznej, które brzmią następująco:

1. Spożywaj posiłki regularnie (4-5 posiłków co 3-4 godziny). 
2. Warzywa i owoce spożywaj jak najczęściej i w jak największej ilości, co najmniej połowę tego co jesz. Pamiętaj o właściwych proporcjach: 3/4 - warzywa i 1/4 - owoce. 
3. Spożywaj produkty zbożowe zwłaszcza pełnoziarniste. 
4. Codziennie spożywaj co najmniej dwie duże szklanki mleka. Możesz je zastąpić jogurtem, kefirem i częściowo serem. 
5. Ograniczaj spożycie mięsa (zwłaszcza czerwonego i przetworzonych produktów mięsnych do 0,5 kg/tyg.). Jedz ryby nasiona roślin strączkowych i jaja. 
6. Ograniczaj spożycie tłuszczów zwierzęcych. Zastąp je olejami roślinnymi. 
7. Unikaj spożycia cukru i słodyczy. Zastępuj je owocami i orzechami. 
8. Nie dosalaj potraw i kupuj produkty z niską zawartością soli. Używaj ziół, ponieważ mają cenne składniki i poprawiają smak. 
9. Pamiętaj o piciu wody, co najmniej 1,5 litra dziennie. 
10. Nie spożywaj alkoholu. 

Podsumowując sposób odżywiania ma ogromny wpływ na codzienne funkcjonowanie każdego człowieka. Szczególną wagę powinno przywiązywać się do tego, aby jeść często, aby porcje były każdorazowo mniejsze, pamiętając o zachowaniu właściwych proporcji pomiędzy produktami żywnościowymi z poszczególnych grup.

tekst: Olga Fijałkowska, Miss Polski na Wózku 2013